مقدمه:
تابستان که فرا می‌رسد، خیابان‌های ایروان، پایتخت ارمنستان، غرق در شور و نشاط و هیجان می‌شود. این شور و نشاط به خاطر جشن آب وارداوار (Vardavar) است که یکی از محبوب‌ترین و شادترین جشن‌های ارمنی‌ها به شمار می‌رود.
جشن آب وارداوار شامل بازی‌های مختلف، رقص، آواز و البته آب‌پاشی به همدیگر است. در این تعطیلات مورد انتظار، افراد در تمام سنین شرکت می‌کنند و هیچ‌کس در خیابان‌های ایروان در این روز نمی‌تواند از خیس شدن فرار کند. با این حال، در گرمای تیرماه، چنین جشن آبی دقیقاً همان چیزی است که نیاز دارید. بنابراین، اگر کسی روی شما آب ریخت، ناراحت نشوید، زیرا بسیار هیجان‌انگیزتر است که خودتان با سطل یا پارچ آب بریزید و در جشن وارداوار شرکت کنید!
تاریخچه:
تاریخچه‌ی جشن آب وارداوار به دوران پیش از مسیحیت باز می‌گردد. این جشن باستانی به طور سنتی با آناهیتا، الهه آب، زیبایی، عشق و باروری، در ارتباط بوده است. گل رز نماد آناهیتا به شمار می‌رفته است. کلمه «ورد» در زبان ارمنی به معنای «گل رز» است؛ از همین رو، نام این جشن وارداوار گذاشته شده است. بعدها، با پذیرش مسیحیت، جشن آب با عید تجلی حضرت مسیح تطابق پیدا کرد و سنت قدیمی آب‌پاشی به نمادی از پاک شدن از گناهان و شفابخشی تبدیل شد.
زمان برگزاری:
جشن آب وارداوار یکشنبه‌ی چهاردهم بعد از عید پاک برگزار می‌شود و معمولاً در داغ‌ترین روزهای تابستان، یعنی تیرماه، قرار می‌گیرد. در سال ۲۰۲۴، جشن آب در تاریخ ۱۷ تیرماه برگزار خواهد شد. وارداوار در سراسر ارمنستان، از شهرهای بزرگ و مراکز استان‌ها گرفته تا روستاها و دهکده‌های کوچک، جشن گرفته می‌شود.
البته، باشکوه‌ترین جشن‌ها در پایتخت کشور، ایروان، برگزار می‌شود. در این شهر، صدها نفر در «مرکز اصلی» شادی همگانی، یعنی دریاچه قو که در قلب شهر واقع شده است، گرد هم می‌آیند و حتی ماشین‌های آتشنشانی و آب‌پاش‌های شهری هم در «مراسم آب‌پاشی» شرکت می‌کنند.
نحوه برگزاری:
اصول کلی جشن وارداوار در سراسر ارمنستان شبیه به هم است. در تمام مناطق، صبح‌هنگام مراسم عشاء به مناسبت تجلی حضرت مسیح در کلیساها برگزار می‌شود. همچنین، تقدیس آب و برکت میوه‌ها (سیب یکی از نمادهای این جشن است) از دیگر آئین‌های این روز است.
در برخی مناطق، رها کردن کبوتر رسم جالبی است که ارتباطی نمادین با وجه دیگری از «جشن آب» دارد – پیوند با پایان یافتن سیل جهانی، که آن هم شبیه به آب‌پاشی همگانی است. در ایروان و برخی مناطق دیگر، در روز وارداوار نمایش‌های تئاتر ویژه‌ای برگزار می‌شود که شامل بازی‌های ملی، ترانه‌ها، رقص‌ها و همچنین بازتابی از میراث فرهنگی غنی ارمنستان پیش از مسیحیت است.
سایر آداب و رسوم:
علاوه بر آب‌بازی، در جشن وارداوار، آداب و رسوم دیگری نیز وجود دارد. مردم شیرینی و هدیه به یکدیگر می‌دهند، در پارک‌ها و میدان‌ها جمع می‌شوند و به موسیقی و رقص و پایکوبی می‌پردازند.
